Gari Berasaluze - Komunitatea - Zarauzkohitza.eus

"Euskal Herrian euskaraz hitz egiterik ez bada, bota dezagun demokrazia zerri-askara".

[28] Maria Teresa Mora Iturralde. Beth Harmon Habanan.

urt 10 None

Lehenago kafearen, tabakoaren edo esklaboen merkataritzak bezala, azukrearen industriak ere euskal herritar ugari erakarri zuen Kubara, eta XX. mende hasieran haietako asko ageri ziren azukrearen s...

[27] Jose Raul Capablanca. Kondairaren itzala.

urt 10 None

Garai hartan Kuba zen munduko azukre ekoizle garrantzitsuena, eta azukrea landatzen eta ekoizten zutenen inguruan oligarkia sendoa sortu zen. Diru asko mugitzen zuen azukrearen industriak, eta opar...

[26] Koroatutako peoiak

urt 07 None

Hainbat osagaik bat egin zuten XIX. mendearen bigarren erdian, xakearen inguruko lehen sukarraldiari hauspoa emanez: xakea nobleen eta aristokraten jauregietatik burgesia berriaren eremuetara zabal...

[25] Loraldia, oztopoen gainetik

urt 06 None

XVII. eta XVIII. mendeetan xakearen historiatik desagerrarazita eta, ondorioz, ezkutuan egon ondoren, emakumeak XIX. mendean hasi ziren berriro ere xake taularen inguruan jendaurrean agertzen. Mend...

[24] Dekorazio modernoa, ukitu klasikoarekin

urt 04 None

Aurreko mendeetan ez bezala, XVII. eta XVIII. mendeetan emakumea jendaurrean desagertu egiten da xake taularen ingurutik. Desagerrarazi egiten dute, eta bi mende horietan salbuespen bakanak dira em...

[23] Bazterrera eta isiltasunera kondenatuta

urt 04 None

Gorteetan ez ezik, komentuetan ere ohikoa zen xakean jokatzea. Teresa Avilakoa (1515-1582) espainiar mojak eta idazle mistikoak, esaterako, karmeldarren lekame oinutsen ordena sortu zuen, eta batea...

[22] Marfila eta ebanoa, xakearen zuria eta beltza

urt 04 None

XVI. mendean, xakearen historian arrastoa utzi zuten emakumeen artean Isabella d’Este (1474-1539) noble italiarra nabarmendu behar da, hein batean haren erabakien ondorioa baita xakean irudiak zuri...

[21] Xake, Soriako kartzelatik

urt 02 None

Xakeari buruzko euskarazko lehen liburua Jon Esturo eta Maximo Aierbe euskal presoek idatzi zuten, Soriako kartzelan. Debarrak eta ataundarrak sei hilabeteko lanari 1982ko otsailean eman zioten ama...

[20] Herrialde Katalanetatik mundura, dama xake taulara

2020 abe 28 None

[Herrialde Katalanetan agertu zen dama lehen aldiz xake taulan, ‘Scachs d’amor’ testuan, 1475ean]. Erdi Aroan gorteetan zein bateko eta besteko lurraldeetan zabaldu ondoren, xakea errot...

[19] Erdi Arotik gaur egungo sailkapenetara

2020 abe 28 None

Erdi Aroan xakea arabiarren eskutik heldu zen Europara. Haien kulturan errotuta zegoen jokoa zen, eta arabiarren ohiturekin iritsi eta hedatu zen. Beraz, ohikoa zen emakumeak xake taularen inguruan...

[18] Mila gau eta bat gehiago xakean: Zein al-Mawassif

2020 abe 23 None

Europan, Erdi Aroko eta Errenazimentuko hainbat koadrotan eta liburutan ageri dira emakumeak xakean jokatzen, baina hemendik kanpo askoz lehenagokoak dira erreferentziak. [Alfontso X. Gaztelakoaren...

[17] Sofonisba Anguissolaren ‘Xake partida’

2020 abe 21 None

[Sofonisba Anguissola, ‘Xake partida’. Olioa mihise gainean. 1555. 72 x 97zm. Poloniako Museo Nazionala, Poznan]. Polgar ahizpek egindako bideaz eta lortu dutenaz asko idatzi da, baina ...